Το Καβείριο της Λήμνου, που ήρθε στο φως έπειτα από ανασκαφές το 1937-1939, αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα ιερά σ’ ολόκληρο το Αιγαίο. Βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου στο βόρειο τμήμα του νησιού, τρία χιλιόμετρα βόρεια της Ηφαιστείας (στη θέση Χλόη) και βρέχεται από τη θάλασσα. Χτίστηκε τον 8ο αιώνα π.Χ. και αποτελούνταν από αίθουσες τελεστήρια, όπου πραγματοποιούνταν τελετές μύησης, τα λεγόμενα Καβείριαμυστήρια. που σχετίζονταν με την αναγέννηση της φύσης και τη γονιμότητα.
Παρόλο που το τελεστήριο καταστράφηκε δύο φορές από πυρκαγιά, οικοδομήθηκε ξανά και παρέμεινε ως τόπος λατρείας μέχρι και τα Ρωμαϊκά χρόνια. Σύμφωνα μάλιστα με μελέτες το Καβείριο αποτελεί το αρχαιότερο τελεστήριο σε ολόκληρη την Ελλάδα. προγενέστερο και σημαντικότερο ακόμη και από εκείνο της Σαμοθράκης.Το ιερό ήταν αφιερωμένο στη λατρεία των Καβείρων, Κάβειροι λέγονταν τα παιδιά που είχε αποκτήσει ο Ήφαιστος με την Καβειρώ και θεωρούνταν προστάτες των σιδηρουργών. Λόγω της ηφαιστειακής φύσης του νησιού αναπτύχθηκαν πολύ νωρίς χθόνιες λατρείες της Γης, του Ηφαίστου και των Καβείρων. Τα ερείπια που βρέθηκαν εκεί χωρίζονται με ένα χαντάκι. Στη μια πλευρά υπάρχει ένα τελεστήριο ή αίθουσα μυήσεως, ένα ανάκτορο και μια στοά. Στην άλλη ένα μεγάλο τελεστήριο, με 12 δωρικές κολόνες στην πρόσοψή του. Πρόκειται για νεότερο οικοδόμημα, Ελληνιστικής Περιόδου. Από το ιερό αυτό εμπνεύστηκε ο Αισχύλος την τραγωδία του “Κάβειροι”.
