Χριστιανικός ναός στο ιστορικό κέντρο της πόλης Θεσσαλονίκης, χτίστηκε (1852-1891) επάνω σε σύνολο προϋπαρχόντων ναών με ιδιαίτερες καινοτομίες και μορφολογικά επηρεασμένος από βυζαντινές, παραδοσιακές και ευρωπαϊκές επιρροές.
Ο ναός έχει μια σειρά από κτήσεις και καταστροφές ,η πρώτη κτίση (5ος-6ος αι.) από τον μοναχό Ζαχαριά όπως έγινε γνωστό από ανακαλύψεις γλυπτών, καταστράφηκε από λάθος των Βενετών (1687 ή το 1700) σε βομβαρδισμό, και ξαναχτίστηκε (1806 )από χορηγία Ιωάννη Γούτα Καυταντζόγλου όπου και ξανα καταστράφηκε ξανά από πυρκαγιά (1839).
Ο αρχιτέκτονας Ράλλης Πλιουφας θα επιληφθεί και χτησει (1852) ξανά τον ναο ο οποίος όμως θα καεί ( 1890) μαζί με μνημεία της πόλης, και θα επανέλθει στην σημερινή μορφή (1895) περικλειστος από χαμηλά μαγαζιά μετά από έργα του Ξενοφώντα Παιονιδη.
Ο ναός έχει συντελέσει μέρος της ιστορίας της πόλης, στον περιβάλλοντα χώρο πραγματοποιήθηκε η παράδοση της Θεσσαλονίκης (1913) όπου και τελέστηκε η πρώτη θεία λειτουργία, και ήταν ένας από τους 12 ναούς όπου επιτρεπόταν η λειτουργία τους.
Κατά την διάρκεια της Μεγάλης εβδομάδος (Μεγάλη Παρασκευή) είναι ο πρώτος ναός στον οποίο γίνεται η περιφορά του Επιταφίου , αυτό γίνεται γιατί ο Άγιος Μηνάς προστάτης των εμπόρων,
επειδή η ανακαίνιση του ναού έγινε με χρήματα των Βενετών και τοπικών εμπόρων “υιοθετήθηκε” ως εμπορικός ναός.