Στην είσοδο του λιμανιού των Χανίων βρίσκεται το Φρούριο ΦΙΡΚΑ το οποίο κατασκεύασαν οι Ενετοί (1204-1669, τα Χανιά είχαν πέσει από το 1645) για να εγκαταστήσουν την τοπική φρουρά.
Μετέπειτα οι Οθωμανοί (1669-1898) το χρησιμοποίησαν για τον ίδιο σκοπό και εγκατέστησαν τη Διοίκηση της Μεραρχίας. Από τότε παρέμεινε η ονομασία “ΦΙΡΚΑ” που στα Οθωμανικά Τουρκικά σημαίνει στρατώνας. Εδώ την 1η Δεκεμβρίου 1913 υψώθηκε η Ελληνική σημαία επισφραγίζοντας την ΕΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ με τη μητέρα Ελλάδα.
Στην είσοδο του Φρουρίου αυτού βρίσκεται το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης που ιδρύθηκε για να στεγάσει και να διαφυλάξει τις Ναυτικές μας παραδόσεις και ειδικότερα της Κρήτης που υπήρξαν πηγή Εθνικής Επιβίωσης, προόδου και μεγαλείου της Χώρας.
Προικοδοτήθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό και λειτουργεί με την αμέριστη συμπαράσταση της Αντιπεριφέρειας Χανίων, του Δήμου Χανίων και του Ναυστάθμου Κρήτης.
Ίδρυση
Το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης, εγκαινιάσθηκε την 27 Μαΐου 1973,που συνέπεσε με τη 32η επέτειο της Μάχης της Κρήτης, από τον Αντιναύαρχο Αρ. Γιαννόπουλο Π.Ν. που την εποχή εκείνη Υπηρετούσε ως Διοικητής Διοικητικής Μέριμνας Ναυτικού (Δ.Δ.Μ.Ν) στα Χανιά Κρήτης του οποίου υπήρξε και Ιδρυτής του.
Για το λόγο αυτό τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο της πόλεως Χανίων, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 121/1973 ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Χανίων, και με Τιμητικό Δίπλωμα – επιστολή του σωματείου οι “Φίλοι των Χανίων”.
Συνεχιστές του έργου του υπήρξαν όλοι αυτοί που εργάσθηκαν με ζήλο και αγάπη. Η αρίστη κατάσταση του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας όλων αυτών, που εργάσθηκαν διαχρονικά μέχρι σήμερα ώστε το Μουσείο να θεωρείται εφάμιλλο των καλύτερων Ναυτικών Μουσείων της Ευρώπης.
Το ιστορικό της Ιδρύσεως του δεν θα είχε ιδιαίτερη αξία, εάν δεν τοποθετηθεί στο κλίμα της εποχής εκείνης και στην υποδοχή που έτυχε η ίδρυση του από την κοινωνία των Χανίων.
Παράλληλα από το έτος 2011 το Μουσείο σε αναγνώριση του έργου, που επιτελείται έγινε επίσημα μέλος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Μουσείων (ICOM) και παράλληλα έγινε πρόταση για συμμετοχή σε επιτροπή του.