Τα ελληνικά χωριά έχουν ζήσει πολλά ιστορικά γεγονότα, φυσικές καταστροφές και μετεγκαταστάσεις πληθυσμών. Κάποια από αυτά ξεχωρίζουν για τα γεγονότα που έχουν γίνει εκεί αλλά και για τα παράξενα χαρακτηριστικά τους. Όπως για παράδειγμα, το ελληνικό χωριό που είναι μισό μέσα και μισό έξω από μια λίμνη. Ο λόγος για το χωριό Σφενδύλι στη Χερσόνησο Ηρακλείου Κρήτης.
Η πορεία του χωριού ως την βύθισή του
Το Σφνεδύλι βρίσκεται στη Χερσόνησο του νομού Ηρακλείου και την αποκαλούν όχι άδικα Ατλαντίδα της Κρήτης. Το Σφενδύλι εδώ και 20 χρόνια πλημμυρίζει και βυθίζεται σιγά σιγά από τα νερά του φράγματος Αποσελέμη. Στην πραγματικότητα το Σφενδύλι βρίσκεται εντός του ταμιευτήρα του φράγματος και κάτω από τη στάθμη πλήρωσης. Και ενώ ήταν χτισμένο σε υψόμετρο 210 μέτρων ωστόσο πλέον δεν έχουν μείνει και πολλά στην επιφάνεια. Για την ακρίβεια, τώρα πια το χωριό είναι μισό έξω και μισό μέσα στη λίμνη.
Το μισοβυθισμένο πλέον χωριό Σφενδύλι θεωρείται ότι πρωτοδημιουργήθηκε ως οικισμός περί το 1500. Όταν έγινε η πρώτη τουρκική απογραφή το 1671 ο οικισμός Isfendil όπως ήταν καταγεγραμένος είχε μόλις εννέα φορολογούμενες χριστιανικές οικογένειες. Διακόσια χρόνια αργότερα ανήκε στο Δήμο Μοχού ενώ το 1900 αναγράφεται στο Δήμο Λαγκάδας. Απο το 1920 και μετά ανήκε στον αγροτικό Δήμο Ποταμιών, και στην κοινότητα Ποταμιών από το 1928. Το όνομα Σφενδύλι προέρχεται από το επώνυμο Σφενδήλος που ήταν διαδεδομένο εκείνη την περίοδο στην περιοχή.
Από τη στιγμή, λοιπόν, που δημιουργήθηκε το φράγμα στην περιοχή, το χωριό Σφενδύλι άρχισε να βυθίζεται. Οι κάτοικοι αποζημιώθηκαν για τις περιουσίες τους που έπαθαν καταστροφές και τις οποίες αναγκάστηκαν να τις εγκαταλείψουν. Πολλοί από αυτούς, βέβαια, αρνήθηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και είχαν ζητήσει να υπάρξει πρόβλεψη και για την μετεγκατάστασή τους. Είκοσι χρόνια, αργότερα το χωριό ζει πλέον το μισό μέσα και το μισό έξω από τη λίμνη που έχει δημιουργηθεί. Η βύθιση του χωριού είναι ομολογουμένως άκρως θεαματική καθώς αλλάζει αναλόγως των βροχοπτώσεων. Μετά από έντονες καταιγίδες συμβαίνει υπερχείλιση χιλιάδων κυβικών νερού λόγω του φράγματος.